پیوند مدفوع : پدیده ی "اَبَر اهدا کننده"

21 ژانویه 2019- محققان می گویند: پیوند مدفوع می تواند برای درمان اختلالات روده مانند بیماری التهابی روده استفاده شود و شاید حتی به جلوگیری از آلزایمر و سرطان کمک کند، البته اگر بتوانیم اسرار عوامل جوان کننده ی روده را در مدفوع اَبَر اهداکنندگان" super-donor" کشف کنیم.

پیوند مدفوع درمانی عادی برای عفونت های اسهالی راجعه و شدید است، اما آزمایش این روش برای کمک به درمان سایر بیماریها نتایج نامشخصی داشته است. اکنون دانشمندان شواهد این تحقیقات را مجددا بررسی کرده اند.

محققان اظهار داشتند: بارها و بارها مشاهده نموده ایم که مدفوع یکی از اهداکنندگان منجر به بهبود بالینی بمراتب بیشتری نسبت به مدفوع سایر اهداکنندگان در همان تحقیق شده است. طبق این بازنگری جدید، مدفوع این "ابر اهدا کنندگان" دارای باکتری هایی است که برای بازتولید مواد شیمیایی در روده ی افراد مبتلا به بیماری هایی مثل IBD و دیابت لازم است- این مواد شیمیایی در روده ی این بیماران تولید نمی شود. تحقیقات نشان داده است که بیماری آلزایمر، مولتیپل اسکلروزیس، سرطان، آسم، آلرژی و بیماری های قلبی، نیز همگی با تغییرات در باکتری های روده ارتباط دارند، بنابراین درک آنچه باعث می شود که مدفوع یک ابر اهدا کننده بصورت نوش دارویی جدید عمل کند، بسیار مهم است.

پیوند مدفوع ابر اهداکنندگان دارای میزان موفقیت بالایی است

دكتر Justin O'Sullivan  از دانشگاه اوكلند می گوید: در طی دو دهه گذشته شاهد رشد فزاینده ای در بیماری های مرتبط با تغییرات در میکروبیوم - باكتری ها، ویروس ها و قارچ ها به ویژه در روده- بوده ایم. در واقع، ما بر اساس مطالعات بر روی موش های عاری از میکروب و همچنین بهبود بالینی بیماران پس از ترمیم میکروبیوم روده از طریق پیوند مدفوع از یک اهدا کننده ی سالم، می دانستیم که تغییرات در میکروبیوم روده می تواند به بروز بیماری کمک کند.

در حالی که میزان کلی درمان اسهال عفونی راجعه از طریق پیوند مدفوع بیش از 90٪ است، آزمایشات پیوند مدفوع برای سایر بیماریها مانند بیماری التهابی شدید روده و دیابت نوع 2 نتایج بسیار متفاوتی را به همراه داشته است به طوریکه میانگین موفقیت در درمان این بیماریها حدود 20٪ بوده است.

دکتر O'Sullivan توضیح می دهد: الگوی موفقیت در این تحقیقات نشان می دهد که ابر اهداکنندگانی وجود دارند، که مدفوع آنها به احتمال زیاد بر روده ی میزبان تاثیر مثبت گذاشته و منجر به بهبود بالینی آنها می شود. ما متوجه شدیم که نرخ بهبودی حاصل از پیوند مدفوع ابر اهداکنندگان تقریبا دو برابر بیشتر از سایر اهدا کنندگان است. ما امیدواریم که بتوانیم علت این اتفاق را کشف کنیم، در این صورت می توانیم موفقیت پیوند مدفوع را بهبود بخشیم و حتی از آن برای درمان بیماریهای جدید مرتبط با میکروبیوم مانند آلزایمر، مولتیپل اسکلروزیس و آسم استفاده کنیم.

اَبَر مدفوع غنی از باکتری هایی است که سوخت و ساز بدن ما را افزایش می دهند

دکتر O'Sullivan و همکارانش، آزمایشات پیوند مدفوع را برای سرنخ هایی که منجر به پدیده ی " اَبَر اهدا کننده" شده اند، مجددا بررسی کردند.

 دکتر O'Sullivan توضیح می دهد: در طی باز نگری این تحقیقات دریافتیم که پاسخ دهندگان به طور معمول تنوع میکروبی بالاتری نسبت به افراد غیر پاسخ دهنده دارند. هم راستا با این مشاهدات، وجود تعداد بیشتری از گونه های میکروبی(تنوع میکروبی) در مدفوع اهدا کنندگانی که پیوند مدفوع آنها با بهبود بالینی همراه بود، به عنوان یکی از مهم ترین عوامل موثر بر نتیجه ی پیوند مدفوع شناخته شد.

به طور خاص، مدفوع ابر اهداکنندگان تمایل به داشتن سطوح بالاتری از گونه های بسیار مهم خاص دارد. اینها باکتری هایی هستند که نوعی از مواد شیمیایی را تولید می کنند که کمبود آن در روده ی میزبان منجر به بیماری میزبان شده است.به عنوان مثال، در بیماری های التهابی روده و دیابت، این گونه های بسیار مهم میکروبی که با بهبودی بالینی طولانی مدت مرتبط هستند، بوتیرات تولید می کنند، این ماده ی شیمیایی با اعمال ویژه اش در تنظیم سیستم ایمنی بدن و سوخت و ساز انرژی، نقش دارد.

البته، نظریه ی گونه های اساسی و مهم(The keystone species theory) را می توان با انتخاب سویه های خاص از مدفوع اهدا کنندگان و یا با طراحی دقیق پیوند که از ترکیبی از باکتری های مفید مانند پروبیوتیکها تشکیل شده باشد، مورد آزمایش قرار داد.اجرای این روش برای جلوگیری از عوارض در یک نمونه ی کوچک از بیماران مبتلا به بیماری کبدی، با موفقیت همراه بود. با این حال، این مطالعه نشان داد که غنی سازی میکروبی مدفوع اهدا کننده به طور کامل غنی سازی میکروبیوم روده ی گیرنده را تضمین نمی کند.

ویروس ها، ایمنی و رژیم غذایی نیز بر موفقیت پیوند مدفوع تاثیر می گذارند

واضح است که عوامل دیگری در مدفوع ابر اهداکنندگان بجز وجود گونه های اصلی ارزشمند میکروبی، در موفقیت درمان نقش دارند.به نظر می رسد تعادل بین سایر باکتری های موجود، و تعاملات بین آنها، بر حفظ گونه های با ارزش اصلی تاثیر می گذارد.

محققان با بررسی بیشتر مدفوع این افراد کشف کردند که تنها وجود این باکتری های اصلی مهم نیست، بلکه آنچه در این باکتریها و محیط اطرافشان وجود دارد نیز نقش مهمی در موفقیت پیوند ایفا می کنند. به عنوان مثال، موفقیت پیوند مدفوع در برخی مطالعات با انتقال ویروس هایی که دیگر میکروب های روده را آلوده می کردند، حاصل شد. برخی از موارد اسهال عفونی راجعه، حتی با پیوند مدفوع فیلتر شده، که همه ی باکتری های زنده ی آن را فیلتر و خارج کرده بودند، اما هنوز شامل  DNA، ویروس ها و سایر اجزای باقیمانده بود، درمان شدند. بنظر می رسد این ویروس ها می تواند بر بقا و عملکرد متابولیکی باکتری های پیوند شده و سایر میکروب ها تأثیر گذارند.

نفی رویکرد "یک مدفوع متناسب با همه"

در نهایت، دکترO'Sullivan  و همکارانش اذعان کردند که استفاده از مدفوع ابر اهدا کنندگان ممکن است به طور کامل موفقیت پیوند مدفوع را برای همه ی افراد تضمین نکند.

برخی از عدم موفقیتها در پیوند مدفوع ممکن است به دلیل پاسخ ایمنی روده به میکروب های پیوند شده باشد، که احتمالا ناشی از تفاوتهای ژنتیکیبین اهدا کننده و گیرنده است.

حمایت از میکروبیوم پیوند شده از طریق رژیم غذایی نیز می تواند موفقیت پیوند را بهبود بخشد. تحقیقات نشان داده است که تغییر سریع در رژیم غذایی، مانند تغییر یک رژیم غذایی حیوانی به رژیم  غذایی منحصرا گیاهی، می تواند ترکیب میکروبیوتای روده را ظرف 24 ساعت تغییر دهد.

آنها توصیه می کنند که در مطالعات آتی در زمینه ی پیوند مدفوع، اطلاعات ژنتیکی پایه و رژیم غذایی گیرندگان ثبت گردد تا بتوان تأثیرات آنها را بر پیوند و بهبود بالینی حاصله، درک نمود.

منبع و سایت خبر:

Frontiers in Cellular and Infection Microbiology, 2019; 9 DOI: 10.3389/fcimb.2019.00002

www.sciencedaily.com/releases/2019/01/190121103408.htm